Niet zelden komen we op bijeenkomsten of evenementen mensen tegen die zichzelf omschrijven als coach: levenscoach, communicatiecoach, sportcoach, carrièrecoach ... noem maar op. Maar het is niet altijd gemakkelijk om te vatten wat er achter deze vage term schuilgaat.

Eenvoudig gesteld zouden we coaching kunnen definiëren als het beroep dat erin bestaat 'personen, teams of organisaties te begeleiden bij het bepalen en verwezenlijken van hun doelstellingen met betrekking tot groei, ontwikkeling, besluitvorming en transformatie, met inachtneming van de rechten van personen, teams of organisaties'. Die begeleiding beantwoordt aan een behoefte die de onderneming heeft vastgesteld op basis van fundamentele beginselen.

In tegenstelling tot een sportcoach, die vaak in zijn eentje beslist over de strategie, zal de bedrijfscoach fungeren als katalysator van energie om de persoon te helpen zich bewust te worden van bepaalde processen en te leren slagen door autonoom te worden. U ziet dus dat bij professionele coaching drie partijen een rol spelen: de onderneming, de coach en de coachee. 

 

Welk type van coaching?

Een coach inschakelen in een professionele context heeft een duidelijk doel: op korte of middellange termijn een positieve evolutie mogelijk maken die zowel de medewerker als de onderneming ten goede komt. Het is geen opleiding, wel een vorm van begeleiding met interactieve uitwisselingen. Alles is gestoeld op actief luisteren, vragen stellen, herformuleren, opnieuw kaderen en actieplan(nen) opstellen.

In bedrijven zijn de meest voorkomende vormen van coaching die van zaakvoerders (bijv. strategische visie of leiderschap) of managers (bijv. leidinggeven aan een team, delegeren, superviseren en motiveren), jobcoaching, coaching op potentieel talent dat in het bedrijf werd vastgesteld, op communicatie (bijv. spreken, omgaan met stress of voorbereiding op een vergadering) en op loopbaan (samen met de werknemer onderzoeken wat hij of zij wil doen). Dit is een eerste breed en onvolledig palet van aanvullende vormen van coaching.

 

Wanneer schakelt u een coach in?

Een coach inschakelen is zinvol op verschillende momenten. Het eerste is wanneer we ons realiseren dat iets niet lukt of een belangrijk doel niet wordt bereikt. Het tweede is wanneer de betekenis of richting van wat we doen zoek is. Het derde is wanneer we er zelf niet in slagen om te achterhalen wat er misgaat.

De coach helpt dan om onszelf de juiste vragen te stellen en de innerlijke energie en antwoorden te vinden die ons in staat stellen om vooruit te komen. Of hij helpt ons net te beslissen om niet verder te gaan in een bepaalde richting.

Met de hulp van de coach kunnen we die belangrijke vragen op een rijtje zetten. Eén punt is wel heel belangrijk: een coach is geen mentor en ook geen consultant of expert. Hij geeft geen direct advies en reikt geen oplossingen aan, maar stimuleert ons wel om in onszelf te kijken en zelf antwoorden te vinden. 

 

Een coach is ook geen psycholoog

Het is niet altijd makkelijk om duidelijke lijnen te trekken tussen wat we tegen onszelf vertellen om vooruit te komen, om dat helder te zien, en wat we zeggen om te 'genezen'. Toch is er een groot verschil. En het is heel belangrijk dat u beseft dat een coach geen psycholoog is. Dit is wat een van de pioniers van coaching in België, Sylviane Cannio, enkele maanden geleden in herinnering bracht in een interview met La Libre Belgique. “Ik genees het verleden niet. Ik kan er op zoek gaan naar informatie, herinneringen en gevoelens die littekens hebben achtergelaten, maar ik genees geen pijn uit het verleden. Een voorbeeld? Ik ontmoet vaak mensen die extreem verlegen zijn en compleet blokkeren wanneer ze voor een publiek moeten spreken. Een van hen vertelde me over een eerste spreekbeurt voor Nederlands toen hij 13 jaar oud was. De hele klas had gelachen. Hij had zich gekwetst en vernederd gevoeld. Ik ben er dan om dit beruchte kantelmoment opnieuw te kaderen. Ik ontleed het en vergelijk het met wat er vandaag gebeurt. Het is de bedoeling om de impact van het verleden te doorbreken door de informatie uit de oorzaak te gebruiken om andere deuren te openen. Maar ik genees die wonden uit het verleden niet.”

 

Hoe kiest u een coach?

Een groeiende markt betekent een groeiend aanbod. Het is niet makkelijk om daarin een weg te vinden, te weten wat u nodig hebt en wie u kunt vertrouwen.

Wie gaat googelen, komt van alles tegen. En sommige advertenties doen u misschien denken aan die flyers van zogenaamde 'orakels' die we in onze brievenbus vinden en die 'de terugkeer van een geliefde' of 'tonnen geld' beloven. 

Een coach is geen mentor of psycholoog, maar ook geen tovenaar.

• Ga dus in eerste instantie op zoek naar een erkende coach. Een coach word je niet zomaar. Je volgt daarvoor een opleiding.
• Vraag ook eens rond, want aanbevelingen van mensen die we kennen zijn zeer waardevol.
• En kies een coach die is gespecialiseerd in de problematiek waar u mee zit.
• Tot slot is het ook zeer belangrijk dat u elkaar eerst eens ontmoet om het kader, de noden en het budget te bespreken.

 

Hoe brengt u een coachingtraject vanuit hr-oogpunt tot een goed einde? 

Daar zijn een aantal stappen voor nodig.

U moet zeker zijn dat het niet te laat is om een coachingtraject op te starten. U kunt een coach inschakelen als laatste redmiddel of als enige oplossing.

Vervolgens moeten alle partijen het eens zijn over de doelen, de middelen, de problematiek, de verwachtingen en het potentieel van de coaching en de coachee. De hr-afdeling verbindt zich ertoe de coachee een geschikt instrument aan te reiken om uit de impasse te geraken, die belooft om er ten volle gebruik van te maken en het management engageert zich om dit proces te ondersteunen. Eensgezindheid hierover voorkomt veel frustraties. En het belangrijkste: de coach zal zich moeten aanpassen aan het persoonlijkheidsprofiel van de coachee. Want we zijn niet allemaal gelijk op cognitief vlak.

Tijdens de coaching moeten de hr-verantwoordelijken luisteren naar eventuele feedback over de ervaring van de werknemer en ervoor zorgen dat de sessies verlopen zoals verwacht.

Tot slot is ook het debriefinggesprek essentieel. Zo kunnen alle betrokken partijen worden geëvalueerd: de persoon die ontving, de persoon die gaf en de persoon die begeleidde. En u ontdekt vooral of de coaching effectief, passend, nuttig en succesvol was. Uiteraard moeten we hiervan leren om toekomstige coachingsessies te verbeteren en dit proces steeds efficiënter te laten verlopen.

 

Hoeveel kost het? 

Een vraag die zeer regelmatig terugkomt wanneer we het over coaching hebben: “Is het duur?”

Begeleiding door een ervaren professional heeft natuurlijk een prijskaartje. Zie het dus als een investering op middellange termijn, met in de prijzenpot een aanzienlijke verbetering van de productiviteit, de resultaten, de kwaliteit, de interpersoonlijke relaties, de managementcompetenties en timemanagement.

Heel concreet:

• De tarieven variëren van 130 tot 250 euro per uur (uitgezonderd bijzondere opdrachten).
• Coaches werken niet een hele dag, maar in sessies van 1,5 tot 2 uur.
• Bepaalde 'eenvoudige' doelstellingen (spreken, leren delegeren) zijn al na 3 tot 4 sessies te bereiken.
• Andere (leidinggeven aan een team, beter leiderschap) vragen meer tijd.

We willen tot slot nog eens benadrukken dat coaching teamwerk is tussen de coachee en de coach.  Als u ervan overtuigd bent dat het werk nuttig zal zijn, dan hebt u al vooruitgang geboekt

 

• Delen