‘Werkkoppels’ goed of slecht voor een bedrijf?
De afgelopen jaren hebben specialisten in menselijk gedrag een nieuw woord voor op de werkvloer ontwikkeld: ‘work couple’. Deze term verwijst naar een puur platonische relatie tussen twee collega’s. Op papier lijkt het vooral positief voor een bedrijf dat collega’s een sterke band met elkaar hebben. Maar dat is niet altijd het geval. Bovendien is bij deze relatie tussen mensen van het tegenovergestelde geslacht, vaak een onduidelijke grens tussen liefde en vriendschap. Laat ons dit even toelichten.
Er bestaan nog niet veel artikels die het onderwerp bespreken. Lang als taboe beschouwd, worden vriendschapsrelaties op het werk voornamelijk bestudeerd door specialisten van Human Resources en andere gespecialiseerde sociologen. Onlangs is er een term verschenen om deze specifieke relatie te benoemen: een ‘werkkoppel’. Zo’n werkkoppel bestaat uit een ‘werkman’ en een ‘werkvrouw’ of twee personen van hetzelfde geslacht natuurlijk. In de Verenigde Staten is deze term bijvoorbeeld gebruikt om de relatie tussen president George Bush en zijn minister van Buitenlandse Zaken, Condoleezza Rice, te beschrijven. Een fusie-gerichte relatie waarbij beide konden rekenen op de niet-aflatende steun van de andere in alle omstandigheden.
Een werkkoppel kan omschreven worden als een professionele samensmelting, gebaseerd op wederzijdse steun en vertrouwen. Een werkpartner die je aanvult, met wie je pauzes deelt en die ervoor zorgt dat het werk verlicht en makkelijker te dragen is. We hebben het hier dus niet over flirten op het werk, de intieme relatie tussen deze twee werknemers is immers puur platonisch en vriendschappelijk.
Een win-win relatie
Het grootste voordeel van een werkkoppel is dat deze twee mensen weten dat ze tegen elkaar alles kunnen zeggen. Ze kennen elkaar door en door, voelen elkaar perfect aan en zijn daardoor ook efficiënter. Wanneer er beslissingen genomen moeten worden of taken moeten worden uitgevoerd regelen ze dit snel en duidelijk. Naast werkgerelateerde onderwerpen deelt een werkkoppel ook meer persoonlijke details van het leven met elkaar. Hierdoor kennen en ondersteunen ze elkaar nog beter.
Deel uit maken van een werkkoppel zorgt er dus voor dat je nooit alleen bent. Je weet dat je te allen tijde bij iemand kan ventileren over de dingen die met of rond je gebeuren. Het is een win-win relatie al kan die soms ook voor persoonlijke remmingen zorgen. Sommige mensen gaan zo op in hun werkrelatie met een collega dat ze promoties naar een andere functie weigeren uit angst de band met die collega te verliezen.
En voor de omgeving?
Voor de privéomgeving van een werkkoppel is deze ‘relatie’ niet altijd voor de hand liggend. De partners hebben soms moeite om ’s avonds of tijdens het weekend te aanhoren hoe het werk aangenamer wordt gemaakt dankzij één specifieke collega. Soms ontstaat hierdoor zelfs een vorm van jaloezie.
Binnen we werkomgeving kan het bestaan van een werkkoppel ook tot problemen leiden. De intensiteit van de vriendschap van een werkkoppel kan ervoor zorgen dat andere collega’s zich uitgesloten voelen, wat op zijn beurt jaloezie en spanningen kan veroorzaken. Ook in termen van loyaliteit kan het een probleem worden voor managers of de directie. Wanneer er in het bedrijf een belangrijke beslissing moet genomen worden, volgt ieder van het werkkoppel dan zijn of haar eigen rationeel oordeel of volgen ze de ander om elkaar niet teleur te stellen? Daarbovenop kan ook deze relatie op eender welk moment eindigen. Zo’n ‘scheiding’ kan net als bij een andere scheiding zorgen voor de nodige spanningen en conflicten, waardoor het binnenin een team of bedrijf voor iedereen moeilijk werken kan worden.
Een strategische vriendschap
Hoewel vriendschap tussen collega’s in veel gevallen oprechte vriendschap is, kan dit in sommige gevallen ook eerder berekend zijn. Sommige mensen sluiten immers doelbewust vriendschappen met mensen die direct of op een latere datum, nuttig kunnen zijn. Deze vriendschap is dan een gecalculeerd middel om bepaalde voordelen te krijgen (promoties, aanbevelingen, opslag…) die men zonder deze link niet of trager zou bekomen.
Deze ‘berekende vriendschappen’ worden niet op dezelfde manier ervaren door de mensen die zich erin bevinden. Terwijl de een denkt een oprechte vriend te hebben gevonden is de ander bezig met een netwerk uit te bouwen. Deze ‘berekende vriendschappen’ worden ontwikkeld volgens verschillende prioriteiten. De eerste prioriteit is het nabije netwerk (directe collega’s, N+1…). De tweede prioriteit zijn de sociale beïnvloeders, de besluitvormers en zij die al langer ergens werken en waardevolle informatie kunnen bieden over het reilen en zeilen van de organisatie. Deze analyse werd gemaakt door enkele Canadese experts, maar het zou gelukkig slechts om een kleine minderheid gaan die werk-vriendschappen op deze manier benaderen.