In 2017 verdiende een voltijdse werknemer in België gemiddeld 3558 euro bruto per maand. Werknemers uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kregen 4174 euro bruto, terwijl hun collega's uit Vlaanderen en Wallonië het moesten stellen met een brutoloon van respectievelijk 3499 en 3308 euro. Maar als we alle tewerkstellingsgegevens van België bekijken, kunnen we niet anders dan vaststellen dat onze loonkosten bijzonder groot zijn.

Volgens Eurostat is België op het vlak van tewerkstelling het op twee na duurste land in de Europese Unie. Eén uur werken kost bij ons € 40,50. In Denemarken is dat € 44,70 en in het Groothertogdom Luxemburg € 41,60. Het Europese gemiddelde bedraagt echter maar € 27,70 per uur. Duitsland staat op de zevende plaats in Europa, met loonkosten van € 35,60 per uur. Ook Zweden (€ 36,30), Nederland (€ 36,40) en Frankrijk (€ 36,60) torenen boven het Europese gemiddelde uit. Iemand tewerkstellen is dus heel duur. En dat is niet alles...

 

Torenhoge belastingen

Ook onze belastingen swingen de pan uit. De personenbelasting op de belastbare inkomsten neemt toe per schijf, bijvoorbeeld 25% voor de schijf van € 0 tot € 12.990 en 50% voor de schijf hoger dan € 39.660.

Bij die personenbelasting komen nog eens de socialezekerheidsbijdragen (RSZ) van 13,07%, die afgehouden worden van het brutoloon. Tot slot betalen we ook gewestelijke en gemeentebelastingen. Door die hoge belastingdruk en loonkosten is het voor de overheid en de werkgevers een hele uitdaging om werknemers meer koopkracht te geven. Hoe doen ze dat dan? Met de tax shift, die het nettoloon de voorbije drie jaar deed stijgen. En met een aantal extralegale voordelen, die het loon van een werknemer helpen te optimaliseren.

 

Vier soorten extralegale voordelen

Een Belgisch bedrijf kent zijn werknemers gemiddeld 31 voordelen toe als aanvulling op het loon. Over het algemeen maken ze ongeveer 15 tot 20% van het brutoloonpakket uit. De voordelen vallen in één van de vier categorieën: de voordelen van alle aard, de voordelen in natura, de sociale voordelen en de kosten eigen aan de werkgever.

Voordelen in natura zijn voordelen die de werkgever geeft wegens of naar aanleiding van een professionele activiteit. Ze houden doorgaans verband met een bepaalde functie (bv. conciërgediensten) of een hogere managementfunctie. Denk maar aan het betalen van verblijfskosten, brandstof, elektriciteit, water en verwarming. Maar ook aan het gratis gebruik van een bepaald terrein. Slechts weinig mensen in België krijgen dit soort voordelen.

Voordelen van alle aard (ook extralegale voordelen genoemd) komen veel vaker voor en maken een werkgever net aantrekkelijk voor een werknemer.

 

83 extralegale voordelen

Een bedrijfswagen, een gsm met abonnement, IT-materiaal (computer of tablet met internetverbinding), maaltijdcheques en cadeaubonnen, en diverse verzekeringen (groeps- of hospitalisatieverzekering) zijn ongetwijfeld de meest populaire extralegale voordelen in België.

Laten we de populaire bedrijfswagen eens onder de loep nemen. In België heeft maar liefst één op de zes werknemers er eentje. Maar waarom is die bedrijfswagen zo geliefd? Wel, dat komt omdat een wagen als snel honderden euro’s per maand van het gezinsbudget afsnoept. Om nog maar te zwijgen van de brandstof en de verzekering. Dit extralegale voordeel kent dus veel bijval bij werknemers én bedrijven, maar wordt door de overheid ontraden om ecologische en mobiliteitsredenen (files).

Daarom is er nu het mobiliteitsbudget. Zo profiteren werknemers nog wel van het fiscale voordeel van een bedrijfswagen, maar kunnen ze het budget volledig volgens hun eigen mobiliteitsnoden besteden. Om het aantal bedrijfswagens sneller terug te dringen door ze minder aantrekkelijk te maken, heeft de overheid er ook voor gekozen om het gunstige belastingregime te herzien. Sinds 1 januari 2020 is de fiscale aftrekbaarheid dan ook op drie vlakken sterk veranderd. Of die wijzigingen een grote impact zullen hebben, wordt pas begin 2021 duidelijk. 

 

En de andere...

Naast voordelen in natura en voordelen van alle aard proberen bedrijven de lonen ook een boost te geven met sociale voordelen. Het gaat bijvoorbeeld om premies, de terugbetaling van bepaalde kosten, een cadeau voor een specifieke gelegenheid (huwelijk, geboorte, anciënniteit ...).

Een andere mogelijkheid zijn de kosten eigen aan de werkgever. Zo worden bepaalde kosten die nodig zijn voor de uitvoering van het werk terugbetaald. Het bekendste voorbeeld zijn de verplaatsingskosten, maar het kan ook gaan om de terugbetaling van boeken, restaurantbezoeken ... Hoeveel die vergoeding precies bedraagt, hangt af van de afspraken: ofwel worden de werkelijk gemaakte kosten volledig terugbetaald, ofwel gaat het om een forfaitair bedrag. Het toegekende bedrag moet uiteraard wel in verhouding staan tot het salaris. Zo kunnen de kosten eigen aan de werkgever bijvoorbeeld niet oplopen tot € 500 voor een netto basissalaris van € 1200.

 

Nieuwkomer op het gebied van extralegale voordelen

De voorbije zes maanden waren bijzonder moeilijk voor heel wat werknemers, bedrijven, sectoren ... Er zijn maar weinigen financieel gespaard gebleven door het coronavirus. De economische recessie heeft dan ook veel bedrijven diep geraakt. Iedereen beseft ook: van een loonsverhoging is dit jaar geen sprake. En ook op premies hoeven we niet te rekenen. Daarom is het misschien wel het uitgelezen moment om medewerkers van wie soms het onmogelijke gevraagd werd op één andere manier te belonen, zonder de kosten de pan uit te laten swingen.

Dat is meteen ook de reden waarom de consumptiecheque het levenslicht zag. Dat is een bijzondere, extralegale postcoronabonus die de koopkracht van de Belgische werknemers moet verhogen en de economische heropleving moet stimuleren. De consumptiecheque kan maximaal € 300 bedragen en zorgt vooral voor een win-win-winsituatie. De werkgever profiteert van het voordelige wettelijke kader, de werknemer ziet zijn inspanningen beloond worden en zijn koopkracht aanzienlijk stijgen, en de lokale economie leeft weer op. Waarom? Omdat het geld rechtstreeks belandt bij de horecazaken, de culturele organisaties, de sportverenigingen en de kleine handelszaken die minstens één maand lang de deuren moesten sluiten.

Dit nieuwe extralegale voordeel is bovenal dan ook een teken van solidariteit. Toch is het opletten geblazen, want de consumptiecheque is beperkt geldig: hij kan tot en met 31 december 2020 worden besteld en tot en met 7 juni 2021 worden uitgegeven.

• Delen