Een andere kijk op de arbeidsmarkt?

'Z' heeft niet één of andere geheime betekenis. Generatie Z wordt gewoon zo genoemd omdat ze de generaties X en Y opvolgt. Volgens sommigen lijkt ze echter op de generatie van het begin van de 19e eeuw, een fatalistische generatie opgeschrikt door oorlog, maar nog steeds mét hoop en tal van projecten in het vooruitzicht. “Wat ik vooral zoek, is een zinvolle job die past bij wat ik waardevol vind. Ik wil niet elke dag om 7 uur opstaan om vervolgens een hele dag op kantoor te zitten voor een job die niets toevoegt aan de wereld. Geld is helemaal niet mijn drijfveer”, vertelt de 23-jarige Thomas, die onlangs zijn diploma economische wetenschappen behaalde.

Net zoals Thomas hebben veel jongeren een compleet andere kijk op de arbeidsmarkt. Dat is meteen ook een van de beste eigenschappen van Gen Z. Maar wat betekent dat eigenlijk?

 

Geen generatie als alle andere

Sociologen zijn het er unaniem over eens: deze generatie lijkt in niets op wat we eerder hebben gezien. Deze generatie is gebroken, omdat ze weet dat haar wereld enorme veranderingen te wachten staan (klimatologisch, economisch, politiek, sociaal ...) en dat ze die niet zal aankunnen. Ze is de eerste generatie in meer dan twee eeuwen tijd (sinds het hoogtepunt van de industriële revolutie rond 1830) die het morgen minder goed zal hebben dan gisteren. En dus willen Gen Z'ers zich nuttig maken, zin geven aan wat ze doen, bijvoorbeeld door zich te engageren rond specifieke thema's (milieu, hulp aan mensen ...) of door op zoek te gaan naar een plek waar ze – in lijn met hun waarden – kunnen floreren.

 

Generatie Z kan niet verder af staan van generatie X (1960-1979), die in het teken stond van wedijver, professioneel succes en geld. Een generatie ook waarvoor verticale autoriteit en hiërarchie onbetwistbaar waren. Ook het verschil met de idealistische generatie Y (1980-1999), die de wereld opnieuw vormgaf en veranderde, kan niet groter zijn. Als Gen Z de wereld wil hertekenen, is dat omdat ze bezorgd is om de realiteit waarin we leven.

 

Wat verwachten Gen Z'ers van hun bedrijf?

Ze zijn het gewend om snel van het ene naar het andere over te schakelen, en ze weten dus maar al te goed dat ze in hun professionele leven tal van verschillende ervaringen zullen opdoen. En soms zelfs zo veel mogelijk belevingen tegelijk. Terwijl de vorige generaties de stabiliteit van een contract voor onbepaalde duur ambieerden, zullen Gen Z'ers vooral hun verlangen naar verandering willen bevredigen.

Ze geven de voorkeur aan laterale in plaats van verticale evolutie. Ze willen niet per se manager worden of hogerop klimmen. Hun heilige graal is eerder een bepaalde mate van autonomie. Ze willen doorgroeien binnen een flexibel kader, zodat ze kunnen zijn wie ze willen zijn, bijvoorbeeld op het vlak van gender, religie en normen en waarden.

 

Er bestaan nog geen gegevens over hoe betrokken Gen Z'ers zich voelen ten opzichte van hun werkgever. Logisch ook, want ze zetten nog maar hun eerste stappen op de arbeidsmarkt. Wel vreest men dat generatie Z, net zoals de generatie voor haar, steeds minder toegewijd en trouw zal zijn aan het bedrijf. Uit een onderzoek dat verzekeringsmaatschappij AON in 2016 wereldwijd uitvoerde, bleek namelijk dat de mate van betrokkenheid sterk verschilt per generatie. Eén ding staat vast: met elke nieuwe generatie neemt die af. Babyboomers waren goed voor een betrokkenheid van 70%. Bij de millennials – geboren voor het jaar 2000 – was dat nog maar 63%. Het risico bestaat dus dat Gen Z'ers zich nóg minder betrokken zullen voelen.

 

Samenwerken vraagt inzet

Op het werk kan het helpen om uw teams te zien als stammen die bestaan uit verschillende generaties. Hen samenbrengen is de beste manier om kennis van de ene generatie naar de andere door te geven. Dat kan met mentoringprogramma's, maar ook door in te zetten op 'reverse mentoring' (waarbij de jongeren hun kennis doorgeven aan de 'ouderen'). Bij zulke programma's hoort ook regelmatige feedback. Die is van essentieel belang om iedereen zijn plek te laten vinden. Samenwerken is namelijk alleen mogelijk als iedereen regelmatig zijn kijk op de wereld, zijn gevoelens, zijn angsten ... mag uiten.

Wie meer inzicht wil krijgen in generatie Z, kan de studies over deze groep erop naslaan. Maar ook TikTok is een rijke bron van informatie. Door een uurtje of twee filmpjes te bekijken, begrijpt u meteen al veel beter hoe deze generatie in het leven staat:

• Gen Z'ers geven graag overal hun mening over en gieten die in 'stories'.
• Ze gaan constant op zoek naar nieuwigheden (de zogenaamde trends), proberen die uit en pikken dan even snel weer in op een andere trend.
• Ze kennen weinig tot geen grenzen: op TikTok ben je de ene dag een grappenmaker (want je filmt met een verborgen camera) en de volgende een acteur (want je speelt passages uit beroemde films na), een zanger of een filosoof.

Dankzij deze drie kenmerken kunt u bij generatie Z inzetten op een zogenaamd 'management vacuum'. Volgens socioloog Randy Hodson betekent dat heel veel ruimte laten op het werk, zo weinig mogelijk beperkingen opleggen, zoveel mogelijk delegeren en bekijken hoe het 'vacuüm' op natuurlijke wijze vorm krijgt. Het is al bewezen dat een manager die een lege ruimte creëert oprechte betrokkenheid opwekt bij zijn medewerkers en spontaan creatieve en innovatieve oplossingen zal zien ontstaan. En die houding versterkt ook het vertrouwen van de medewerkers.

Door alle typische kenmerken van generatie Z is het zaak om heel attent te zijn en blijven. Gen Z inpassen in uw bedrijf en laten samenwerken met andere generaties is helemaal niet zo vanzelfsprekend. Maar hun nieuwe standpunten en werkwijzen kunnen ook leiden tot een unieke transformatie.

 

• Delen