Goed communiceren = de basis!
Jaarlijks combineren bijna 700.000 studenten in ons land hun studies met een job. 300.000 van hen krijgen daarbij hulp van een uitzendbureau, de rest wordt rechtstreeks door de bedrijven ingehuurd. Ze komen het vaakst terecht in de horeca en in winkels. Maar jobstudenten aannemen doet u niet zomaar ... Er gelden namelijk een aantal wetten en goede praktijken. Een kort overzicht.
Laten we uitgaan van een basisprincipe: een onervaren of slecht begeleide jobstudent zal zijn of haar werk net zo efficiënt doen als een 15- of 16-jarige die voor het eerst de was moet doen. Om uw jobstudent een kans op slagen te geven, zult u twee of drie keer moeten uitleggen en vooral laten zien wat u precies verwacht. Het is dus eerst en vooral onze taak om studenten goed te begeleiden en duidelijk met hen te communiceren.
Nog voor ze daadwerkelijk aan de slag gaan, is het daarom een goed idee om hen nuttige informatie over uw bedrijf te bezorgen en te zeggen wat u precies van hen verwacht. Zo kunt u bijvoorbeeld een peter of meter aanstellen die kan helpen wanneer er tijdens het werk vragen of problemen de kop opsteken.
“Wanneer een jobstudent aan de slag gaat, doorlopen we een specifiek proces. Ik spreek een uur lang met hem of haar en leg uit dat dit mijn bedrijf is, dat ik er hard voor heb gewerkt en dat ik erop vertrouw dat hij of zij het goed zal doen. Tijdens dat gesprek kan de jobstudent mij ook alle mogelijke vragen stellen. Vaak gaan die over het loon en de werkuren. Daarnaast leg ik de nadruk op sfeer, beleefdheid, houding en luistervaardigheid. Ik stel altijd een medewerker aan die de jobstudent de eerste dagen zal begeleiden en bij wie hij of zij in alle vertrouwen terechtkan”, zegt Sonia, zaakvoerster van een gerenommeerd restaurant in Brussel.
Welke voordelen?
Naast het financiële aspect biedt jobstudenten inhuren nog heel wat andere voordelen.
- Het allereerste voordeel is motivatie. Een jobstudent wíl werken. U hoeft hem of haar dus niet te motiveren.
- Het tweede voordeel: een jobstudent is flexibel. Hij of zij heeft over het algemeen geen andere verplichtingen (kinderen, familie ...) en kan dus waarschijnlijk gemakkelijker andere uren werken als dat nodig is.
- Een derde voordeel is dat de jobstudent van deze zomer misschien wel een toekomstige werknemer is. Het gebeurt namelijk wel eens dat voormalige jobstudenten na hun studie alsnog worden aangenomen. Zij zijn de beste ambassadeurs voor het bedrijf, want ze kennen het als hun broekzak en – nog belangrijker – voelen er een band mee.
- Het vierde voordeel: jobstudenten hebben vaak een frisse kijk op zaken die u vanzelfsprekend vindt. In sommige bedrijven mogen ze bijvoorbeeld ook deelnemen aan brainstormsessies. Door hun onbevangen blik komen ze vaak met innovatieve ideeën aanzetten.
'Kantoor' versus 'terrein'
Hoewel veruit de meeste jobstudenten in de horeca en in winkels werken, doen duizenden onder hen ook administratief of kantoorwerk. In dat geval duurt het misschien wat langer voor ze op volle toeren meedraaien, maar ze zijn zeker niet minder belangrijk. Hen goed ontvangen of onboarden, dat is een must.
De allereerste werkdag is van cruciaal belang. Net zoals bij een 'gewone' nieuwe medewerker is het belangrijk om een jobstudent meteen een volwaardige plek te geven in het bedrijf. Dat betekent dus dat u hem of haar een badge geeft, en toegang tot een pc met gebruikersnaam en wachtwoord. Die eerste dag is ook de gelegenheid bij uitstek voor een korte rondleiding, een kennismaking met de collega's en uitleg over de functie.
Zodra de jobstudent goed ingeburgerd is, is feedback dan weer essentieel. Een tijdelijke kracht moet u namelijk zien als een schakel die alleen maar beter kan worden.
De beste manier ten slotte om een student te verwelkomen, is om hem of haar vanaf het begin te beschouwen als iemand die integraal deel uitmaakt van het bedrijf. Nodig uw jobstudent bijvoorbeeld uit voor de lunch, een vrijdagmidagborrel of zelfs een feestje voor iemand die met pensioen gaat.
Jobstudent zijn is een echt vak
Sommige bedrijven of instanties verwelkomen jobstudenten zeker niet met open armen. Erger nog, vaak krijgen ze gewoon alle taakjes toebedeeld die anderen niet willen doen. “In het mediabedrijf waar ik werkte, hadden we een lijst met de titel 'Student'. Daarop stond alles waarvan onze manager zei dat de studenten het in de zomer op hun bord zouden krijgen. Wanneer iemand geen zin had in een bepaalde taak, zoals de geschenken in de kelder opruimen, luisteraarslijsten maken, kasten uitpluizen of bepaalde e-mails beantwoorden, werd die gewoon op de lijst gezet. De logica was dus ver te zoeken, en het was ronduit vernederend voor de studenten die op een echte mediastage hadden gehoopt”, vertelt Arnaud, voormalig manager van een Franstalig mediabedrijf.
Een jobstudent de minder spannende taken toespelen, dat is op zich geen probleem. Wel moet u ervoor zorgen dat hij of zij niet gedemotiveerd raakt of taken krijgt waarin hij of zij zich helemaal niet kan vinden. Eens te meer omdat de studenten van nu erg verschillen van die van twintig jaar geleden. Ze weten vaak perfect wat ze willen, en ze deinzen er niet voor terug om het te melden als iets hen niet schikt. Óók op sociale media. Want ook daar moet u in 2022 rekening mee houden.
Overigens moet u weten dat de wet rond studentenarbeid extreem streng is. Studenten mogen niet zomaar alles doen, en als werkgever bent u verplicht risicoanalyses uit te voeren.
Over het algemeen is werk uit deze vier categorieën verboden:
- werk dat jongeren fysiek of mentaal niet aankunnen;
- werk met blootstelling aan kankerverwekkende of giftige stoffen of ioniserende straling;
- werk waarbij het risico op ongevallen reëel is, te meer gezien het gebrek aan ervaring of de zin voor veiligheid;
- werk met onevenredige blootstelling aan koude, hitte, lawaai of trillingen.
Het DNA van de student 3.0
De term 'millenials' zegt u vast wel iets. Misschien bent u er zelf wel één. Maar de studenten van nu behoren tot de latere Generatie Z, en dat bepaalt hoe ze de wereld zien. Ze hebben altijd een geautomatiseerde en gedigitaliseerde wereld gekend. Een onophoudelijke stroom aan pushmeldingen (Facebook, Snapchat, WhatsApp, TikTok ...) is voor hen dagelijkse kost. Dat betekent dat ze sneller, maar minder aandachtig informatie verwerken. Naar schatting kan deze generatie zich maar 8 seconden concentreren, tegenover 12 seconden bij andere generaties. Het nadeel daarvan is dat ze minder oplettend zijn. Dat ze kunnen multitasken en gemakkelijk van het ene naar het andere kunnen overschakelen, is dan weer een voordeel.
Generatie Z is ook een generatie die zichzelf graag uitdaagt en steeds zelfstandiger wordt. Het laatste grote onderzoek naar jongeren en werk in Europa vond begin 2022 plaats in Frankrijk. Dat leverde interessante resultaten op. Ook al lokte de pandemie heel wat angstgevoelens uit, 47% van de 18- tot 30-jarigenin Frankrijk stelt dat ze hun eigen bedrijf willen oprichten. Dat is 5 procent meer dan in 2019. Bij 18- tot 24-jarigen is dat zelfs 53%, of een stijging van maar liefst 14 procentpunten. Daarnaast hebben ze een totaal andere kijk op werk.
Jongeren zijn steeds minder gehecht aan het statuut van werknemer: maar liefst 36% van de jongeren van 18 tot 24 jaar geeft nu aan liever zelfstandige te zijn.
Deze generatie is veel individualistischer dan de vorige. Terwijl Generatie Y graag in groep aan een project werkt, is Generatie Z er over het algemeen van overtuigd het wel alleen aan te kunnen. Bovendien zullen jongeren van deze generatie vaak hun mening geven, zelfs als daar niet om wordt gevraagd. Hoe kan het ook anders, als ze al vijftien jaar lang ongezouten hun mening kunnen verkondigen op sociale media?
