En als we nu eens op de pauzeknop drukten?
Laten we de stress niet vergeten, de onvoorspelbaarheid, de moedeloosheid en de eenzaamheid die we gevoeld hebben tijdens deze wekenlange lockdown. Heb je in je omgeving – of misschien wel bij jezelf – tekenen van bezorgdheid en vermoeidheid opgemerkt als gevolg van de lockdown? Meer nog dan anders hebben we dit jaar absoluut behoefte aan 'onze' vakantie. Maar hoe kunnen we er optimaal voordeel uit halen? Er zeker van zijn dat we alles kunnen loslaten? Je leest er meer over in deze newsletter.
Vakantie nemen is voor ons vanzelfsprekend. Nochtans is wat vandaag de dag al bijna een verplichting lijkt, een vrij recente gewoonte. Het concept van 'vakantie voor alle werknemers' bestaat nog maar 84 jaar. In 1936 keurde het Belgische parlement, ten gevolge van stakingen en verregaande sociale eisen, namelijk een wet goed die alle werknemers recht op vakantie gaf. Toendertijd ging het om zes rustdagen. Een week vakantie dus, aangezien de werkweek nog zes dagen telde. Alleen zondag was een rustdag. Vandaag hebben werknemers gemiddeld 24 dagen vakantie. 24 dagen die we voor een heleboel dingen kunnen gebruiken: om de batterijen op te laden, te ontspannen, energie bij te tanken, alles los te laten …. Mmm, wij krijgen er al zin in!
Een sportieve vakantie of eerder een relaxvakantie?
In slow motion of hyperactief, voor ieder wat wils tijdens de vakantie! Voor sommigen is vakantie synoniem van sport, voor anderen van platte rust, voor nog anderen van dingen bezoeken. En dan zijn er ook nog mensen die het liefst alleen in de vrije natuur zouden vertoeven. Er is geen toverformule, de hoofdzaak is simpelweg om te doen wat ons goeddoet. Hoe weet je zeker dat je er echt in geslaagd bent om even te 'ontsnappen'? Dankzij de manier waarop je de tijd beleeft. Het grootste verschil tussen het dagelijks leven en de vakantie is dat je niet gebonden bent aan vaste tijdschema’s (behalve voor wie dat zo beslist, uiteraard, door bijvoorbeeld aan een kamp deel te nemen). Hoe je de tijd beleeft, kan veranderen als je leert om naar jezelf te luisteren. Luisteren naar je lichaam. Eten wanneer je honger hebt en niet op vaste uren. Een dutje doen wanneer je lichaam daarom vraagt. Een wandelingetje maken om je energiepeil op te krikken. En uiteraard moet je gehoor geven aan waar je zin in hebt. De vakantie is het perfecte moment om aan onszelf te denken, aan onze noden en de ervaringen die we willen opdoen. Of het nu gaat om ouders, jongvolwassenen of bijna pensioengerechtigden, die vakantie is van ons. We hebben ervoor gewerkt, we verdienen het om ze in te vullen zoals we zelf willen, net zoals de anderen dat doen.
Vakantie doet deugd
Zeggen dat vakantie deugd doet, is natuurlijk een open deur intrappen. Maar het is een bewezen feit! De effecten ervan op onze fysieke gezondheid zijn zonneklaar: ons lichaam heeft nood aan rustperiodes om op volle kracht te kunnen werken. We zijn niet gemaakt om voortdurend onder druk te staan. De fysiologische weldaden van vakantie zijn alom bekend: het is goed voor ons hart, onze zenuwen, onze bloeddruk, de manier waarop we met stress omgaan enz.
Maar ook onze mentale gezondheid staat op het spel! De vakantie zorgt voor een nieuw evenwicht tussen werk en privéleven, en geeft ons de kans ons toe te spitsen op één essentieel gegeven: luisteren naar onszelf. Luisteren naar ons lichaam. Naar waar we zin in hebben. Dat doen we namelijk niet vaak genoeg tijdens onze dagelijkse routine.
Volgens psychotherapeute Line Lacaille “tonen de studies over dit onderwerp aan dat om op een hoog niveau en stabiel te kunnen presteren, werknemers om de tien weken behoefte hebben aan vakantie. Na elf weken werken zonder pauze neemt bij de meerderheid van de werknemers de productiviteit af. Vakantie komt de algemene gezondheid van de werknemers ten goede, meer bepaald hun mentale gezondheid.”
Vakantie heeft dus ook een effect op de inzet en de productiviteit van de werknemers. Het is alleen maar een voordeel voor de werkgever om een beroep te kunnen doen op enthousiaste, vitale werknemers met een goede gezondheid. Die zijn namelijk meer gemotiveerd en minder vaak afwezig.
Bron van stress voor de collega’s die achterblijven
Nee, we gaan het niet hebben over die collega’s die jaloers zijn op onze vakantie en ons bruine kleurtje. Wel over onze dierbare collega’s op wie we kunnen rekenen om tijdens onze afwezigheid alles in goede banen te leiden.
Het is onontbeerlijk om je afwezigheid goed voor te bereiden, zodat alles zo vlot mogelijk verloopt voor hen – maar ook voor jezelf. Want om te kunnen herbronnen, moet ook je geest rustig zijn. Of je nu manager bent, een medewerker zonder grote verantwoordelijkheden of met een kaderfunctie, je bent een schakeltje in een ketting die zal moeten leren het zonder jou te stellen voor een beperkte periode. En daarvoor kun je voorbereidingen treffen. Hoe werkt het? Er staan je drie dingen te doen. Het eerste is alle zaken afsluiten die klaar moeten zijn voordat je vertrekt. Zo kun je met een gerust gemoed vertrekken en word je niet gestoord tijdens je vakantie. Het tweede is om duidelijk aan te geven dat je er even niet bent (automatisch antwoord in je mailbox, aangepaste voicemail, een e-mail naar je collega’s …). Ten slotte moet je ook een back-up voorzien (indien nodig) die in jouw plaats kan antwoorden of de belangrijkste en dringendste taken kan uitvoeren. Als dat allemaal gebeurd is, kun je zorgeloos de deur achter je dichttrekken. Het bedrijf zal ook zonder jou blijven draaien, zoals Clémenceau al zei: “De kerkhoven liggen vol onvervangbare mensen.” 😉
Hoe bereid je je voor op je terugkeer?
Voor je terugkeert, stel je meestal een lijst op van de activiteiten of projecten waar je je op wilt werpen, waarvan je wilt afzien of die je eindelijk wilt afwerken. Het eerste wat je te doen staat, is jezelf niet te veel specifieke doelstellingen stellen die zwaar op het moreel kunnen wegen (als je die niet of niet snel genoeg kunt bereiken), maar die vooral een bron van stress zullen zijn. De eerste oplossing is dus om vooral niet te veel hooi op je vork te nemen. Het tweede belangrijke punt om voor ogen te houden, is de staat waarin je op vakantie vertrokken bent. Of je je 'gebroken' voelde, 'uitgeput', 'aan het eind van je Latijn', 'slecht', of integendeel 'supergoed' … dat zegt heel veel over het werk dat je doet en je verhouding ermee. Weer aan het werk gaan is een uitgelezen kans om jezelf een paar vragen te stellen over wat je werk je al dan niet biedt, de manier waarop het een verrijking is. Denk hier even over na: wil je gewoon doorgaan zoals vroeger of net bepaalde aspecten van je werk veranderen? En voor wie die bespiegeling tot het einde doortrekt, is het misschien de gelegenheid bij uitstek om je af te vragen of dit wel de job van je leven is. En om een andere beslissing te nemen: veranderen, als dat nodig blijkt.
Kostbare momenten
Te veel eisen van je vakantie is nergens goed voor. Het is beter die kostbare momenten zo eenvoudig mogelijk te houden, om zo stress en druk te vermijden. Gezien de omstandigheden hebben velen hun zomerplannen moeten herbekijken. Laat het ons dus simpel houden en deze momenten benutten om dingen te doen waar we normaal gezien geen tijd voor hebben. Lezen, sporten, vrienden uitnodigen of bij hen op bezoek gaan, luieren en een middagdutje doen. Maak van de gelegenheid gebruik om gewoon plezier te hebben. Een prettige vakantie voor iedereen!
