Hoe pakt u het aan als werkgever?

Toon in de eerste plaats begrip en respect voor het feit dat ons leven veranderd is. Bij een geslaagde terugkeer naar het werk waar alle partijen zich goed bij voelen, draait het eerst en vooral om flexibiliteit. Arnaud, manager in een middelgroot bedrijf: “De tijden zijn veranderd. Traditionele gezinnen komen steeds minder voor. We zien almaar meer alleenstaande jonge ouders of koppels die met twee uit werken gaan. Er zijn niet altijd grootouders die kunnen bijspringen. En soms maken we dit nieuwe avontuur zelfs helemaal alleen door. Volgens mij een ideale gelegenheid voor de werkgever om te tonen dat hij een echt team vormt met ons.”

Ikzelf, Claudia, heb in dat geval veel geluk, want Edenred had mijn terugkeer tot in de puntjes voorbereid. Mijn manager begrijpt mijn situatie als jonge mama volledig en ik voel me echt gesteund. Borstvoedingspauzes nemen was geen probleem (en tijdens die pauzes respecteren mijn collega’s ook dat ik niet bereikbaar ben) en ik kan tijdelijk meer telewerken. Ook werd mijn aanvraag om deeltijds ouderschapsverlof te nemen goedgekeurd, werd er tijdelijk een collega als versterking aangeworven én weet ik dat ik mag vertrekken als er een probleem is met ziekte, de crèche of iets anders. Dat is een grote last die van mijn schouders valt en gaf me ook de mentale rust om terug te keren. De overgang gaf me geen stress en dat is duidelijk dankzij al die maatregelen. Uiteraard zijn zulke ingrepen niet voor alle beroepen of in alle sectoren mogelijk. Maar flexibiliteit bieden? Dat kan iedereen in het beroepsleven iedereen.

Bénédicte (pseudoniem) die in een logistiek bedrijf werkt. Ze is alleenstaande mama van Olivia (achttien maanden). Zij had dit geluk niet: “Ik was echt bang om terug te gaan werken, om het veilige nest waar we maandenlang met z’n twee aan hadden gewerkt achter te laten. Ik vreesde dat de band die we hadden opgebouwd terwijl ze in stilte tegen mijn borst lag, zou worden verbroken. Hoe dichter de grote dag kwam, hoe zenuwachtiger ik werd. Uiteindelijk waren er goede en minder goede punten. Mijn band met Olivia is nog even sterk. We zien elkaar ‘s avonds weer als ze van de crèche komt en alles gaat eigenlijk goed. Ik ben er daarentegen achter gekomen dat mijn werkgever absoluut geen beleid had voor mama’s met een gezin.  En nog minder voor alleenstaande mama’s zoals ik. Dat was een echte klap. Achter alle mooie woorden zat geen enkele concrete daad.”

Het is belangrijk dat bedrijven begrijpen dat mama of papa worden niet betekent dat we ‘minder goed’ worden in ons werk. Het maakt ons op professioneel vlak alleen wat kwetsbaarder, omdat we op zoek moeten gaan naar een nieuw evenwicht. De hr-afdeling en de werkgever spelen in dat opzicht een cruciale rol om hun medewerker gemotiveerd en betrokken te houden.

 

Goed voorbereid opnieuw aan de slag

Om de terugkeer zo aangenaam mogelijk te laten verlopen, is een goede voorbereiding cruciaal. Dat kan op verschillende manieren. In de eerste plaats is er het wettelijk verplichte gedeelte: de medewerker op de hoogte brengen van eventuele rechten, mogelijkheden en voordelen. Daarnaast zijn er uiteraard de vrijwillige initiatieven van het bedrijf om de terugkeer zo aangenaam en warm mogelijk te maken. Denk maar aan een welkomstgeschenk, een drink om de terugkeer te vieren, een moment om de baby aan het team te laten zien of een e-mail met informatie over de werkhervatting.

“Het bedrijf ging volledig aan mij voorbij”, vertelt Bénédicte. “Ik kreeg een sms van mijn leidinggevende om te zeggen dat ze me verwachtte op de eerste dag van de maand, drie dagen later. Ze schreef er nog bij dat ik maar beter in vorm kon zijn, want er was veel werk aan de winkel. Ik was echt in shock. Geen vriendelijk woord, geen empathie. Heel droog allemaal. Ik ben misschien gevoelig, maar die negen maanden zwangerschap veranderen je lichaam. Het wordt letterlijk bewoond. Daarna is het belangrijk om een evenwicht te vinden, niet alleen fysiek, hormonaal en psychologisch – ook op vlak van logistiek. En het enige wat mijn bedrijf na die twaalf maanden kon zeggen, is dat ‘er veel werk aan de winkel was.”

Terwijl de ervaring van Bénédicte een duidelijk voorbeeld is van hoe het niét moet, deel ik maar al te graag die van mezelf (Claudia). Want die was heel positief!  Mijn eerste dag viel blijkbaar samen met een teamlunch en een terugblik op 2022. Ik zag dus meteen iedereen terug en kreeg een algemeen overzicht van wat er was gebeurd en wat er ons te wachten stond in 2023. Wat een luxe!

Managers van wie een medewerker terugkeert na de geboorte van een kind, kan ik dus warm aanbevelen om een meeting te organiseren waarin wordt verteld wat ze heeft gemist en wat er aan zal komen.

 

Omgaan met emoties

Wat ik zelf moeilijk vond, was het besef dat ik minder beschikbaar ging zijn voor mijn kind. Niet hij voor mij, want daar was ik op voorbereid door de crèche. Maar ik voor hem, op het vlak van tijd, mentale ruimte enz. Erachter komen dat ik moest gaan schipperen tussen het dagelijkse leven, e-mails en logistiek, was volgens mij het allermoeilijkste. Beseffen dat ik mensen ging betalen om mijn zoontje te knuffelen in mijn plaats, dat is hard. Omgaan met mijn emoties vind ik echt moeilijk. Ik heb het gevoel dat ik mijn zoontje achterlaat, maar tegelijkertijd ben ik zo blij dat ik mijn collega's terugzie. Ik voel een soort opwinding om weer met iets nieuws te starten. Mijn werk doe ik echt graag, dus dat is zeer motiverend.

Mama worden maakt van mij geen minder goede medewerker. Integendeel zelfs. Moederschap heeft me geleerd om meer afstand te nemen, mijn grenzen te stellen, prioriteiten te kiezen, los te laten én uiteraard een professionele multitasker te worden! Want inderdaad ... Terwijl ik deze tekst schrijf, slaapt mijn zoontje in een draagdoek tegen mij aan.

 

Manieren om ouderschap en werk te combineren

Arnaud: “Ik besefte niet onmiddellijk dat ik papa ging worden en later ook niet dat ik het geworden was. Wat een ongelofelijk gevoel toen mijn echtgenote thuiskwam met onze zoon. Hij lag naast ons in zijn maxicosi. Ik herinner me nog dat ik naar hem keek, de hand van mijn vrouw nam en zei: ‘Nu zijn we een gezin.’ Enkele dagen later besloot ik om ouderschapsverlof aan te vragen”, vertelt Arnaud ons aan de telefoon.

Ouderschapsverlof is een manier om het moederschapsverlof te verlengen of te genieten van de kinderen. Ik heb er trouwens ook voor gekozen. Ik moest midden december 2022 opnieuw aan de slag, maar na drie maanden zijn ze nog zo klein! Daarom diende ik een aanvraag in om twee maanden halftijds ouderschapsverlof op te nemen, zodat de overgang geleidelijk zou verlopen. Een echte aanrader voor iedereen die de kans heeft om het te doen. Zo rol je er geleidelijk aan weer in.

Ik ben nog meer gemotiveerd op het werk en geef me volledig, omdat ik weet dat ik na het werk de tijd heb om er 100% voor mijn kind te zijn.

Toch staat niet iedereen achter dit systeem. “Het bedrijf waar ik voor werk heeft me duidelijk gemaakt dat het voor hen een probleem was. Niet officieel natuurlijk, want dat zou niet wettelijk zijn. Wel door subtiele verwijzingen naar mijn gebrek aan engagement en naar de te bereiken doelstellingen. Een trieste zaak, en vooral niet meer van deze tijd. In de Scandinavische landen komen vrouwelijke ministers of volksvertegenwoordigers met hun kinderen naar de zitting. Soms geven ze er zelfs borstvoeding. Een prachtig beeld én een belangrijk signaal. Want ja, we hebben allemaal recht op een gezinsleven en werk is niet alles”, besluit Bénédicte.

Wat is het wettelijke kader van ouderschapsverlof? Welke speelruimte heeft u als werkgever? Ontdek het in ons artikel!

 

Doen wat u moet doen

Het is niet altijd de werkgever die een vlotte terugkeer belemmert. Soms gebeurt het dat de medewerker er zelf niet in slaagt om te doen wat hij of zij moet doen. Dat ondervond ook Bénédicte. “Ik moet toegeven dat ik er moeite mee heb om me aan bepaalde beslissingen te houden. Praktisch gezien had ik beslist om borstvoedingspauzes in te lassen. Maar ik merkte dat die pauzes niet echt pauzes waren. Ik bleef e-mails lezen, telefoontjes beantwoorden en zelfs videoconferenties volgen zonder camera. Wat eigenlijk een broodnodig ontspanningsmoment had moeten zijn, werd pure stress. Maar dat is alleen mijn eigen schuld. Ik ben er niet in geslaagd mijn grenzen te bewaken en een duidelijk kader te scheppen. En nu kan ik niet meer terug.”

• Delen