Waarom is het goed om de routine te doorbreken?
21% van de werknemers in België verklaart dat ze zich soms vervelen op het werk. En 5,6% maakt veel kans op een ‘bore-out’, het syndroom van uitputting op het werk dat ontstaat door verveling. Maar er is ook goed nieuws, want er is wel degelijk iets aan te doen. Er zijn manieren om de routine te doorbreken.
Routine op het werk kan een zekere stabiliteit bieden en veilig aanvoelen, maar ook al snel een rem zetten op de ontplooiing van de werknemers en de prestaties van de organisatie als geheel. Als alle dagen hetzelfde lijken of je altijd hetzelfde werk moet doen, dan kunnen je motivatie, je creativiteit en je mentale gezondheid daaronder lijden. Op middellange termijn kan de motivatie van de werknemers zelfs blijvend worden gekelderd. En dat is bepaald niet bevorderlijk voor de productiviteit of het innovatievermogen. Op lange termijn kan het zelfs leiden tot een hoger personeelsverloop. De werknemers zullen namelijk elders op zoek gaan naar een meer stimulerende omgeving die beter aansluit bij hun gevoel.
De routine doorbreken is dus nodig om een gezonde, motiverende en efficiënte werkomgeving te creëren. Door zin te geven aan het werk en communicatie en contacten aan te moedigen, kunnen bedrijven concurrentieel blijven en tegelijk een ruimte bieden waar iedereen zich kan ontplooien.
Hoe ontstaat die routine?
Voordat je alles gaat veranderen, moet je goed weten welke mechanismen aan de basis van routine liggen. Want alleen dan kun je ze gericht bestrijden.
1/ Herhaling
Net als bij Charlie Chaplin in Modern Times slaat de sleur toe als je het gevoel hebt dat je altijd hetzelfde doet. Steeds weer dezelfde taken of bewegingen moeten herhalen, zonder ooit iets nieuws of zelfs enig uitzicht op verandering: zoiets leidt al snel tot verveling. We kennen allemaal wel een collega die erover klaagt dat hij ‘in rondjes lijkt te draaien’, ‘geen vooruitgang boekt’ of ‘altijd maar hetzelfde doet’.
2/ Gebrek aan communicatie
Wanneer de communicatie beperkt is, zowel tussen collega’s onderling als met het management, versterkt dat het gevoel van isolement en stilstand. Zonder constructieve feedback of samenwerkingsmomenten zijn de werknemers minder geneigd om te innoveren en zitten ze vast in een strakke routine. We kunnen het niet genoeg herhalen: tussen de teams en de manager moet er een permanente link zijn.
3/ Gebrek aan uitdagingen en uitzicht op vooruitgang
Een gebrek aan stimulerende doelstellingen of nieuwe carrièremogelijkheden is een belangrijke oorzaak van demotivatie. Als een werknemer het gevoel heeft dat hij geen vooruitgang boekt in zijn carrière of dat hij vastzit in een functie, wordt de routine groter en neemt de betrokkenheid af.
4/ Een monotone werkomgeving
Als het vertrouwen tussen het management en een werknemer zoek is, gebeurt het niet zelden dat hij wordt verbannen naar een andere, minder prettige werkplek. Met alle gevolgen van dien. De ruimte waarin we werken heeft een heel grote invloed op onze gemoedstoestand. Slecht ingerichte, onpersoonlijke of al te stijve kantoren kunnen de dagelijkse sleur nog in de hand werken. Omgekeerd helpt een flexibele en dynamische werkplek om de energie en de creativiteit van de werknemers te stimuleren.
5/ Te strakke regels
We schreven het al vaker: steeds meer werknemers vragen van hun werkgever dat die zich flexibel opstelt. Op tal van vlakken: de werkuren, het loonpakket, het evenwicht tussen werk en privé ... Te strakke werkmethodes kunnen een domper zetten op de zin voor initiatief en de autonomie van de werknemers. Als alles vooraf strak gepland is, wordt het moeilijk voor de teams om buiten de begane paden te treden en nieuwe oplossingen te bedenken. En dan loert de routine om de hoek ...
6/ Onaangepast werkritme
Ook een ritme dat te voorspelbaar of net te intens is, draagt bij tot de routine.
Op naar iets nieuws ...
We hebben natuurlijk geen toverstokje om alles in één keer te veranderen, maar er zijn wel degelijk snelle manieren om het dagelijkse leven van onze medewerkers ingrijpend te veranderen. Zonder dat je alles meteen op zijn kop moet zetten.
Eerst en vooral kun je de inrichting van de werkruimte herbekijken. Open ruimtes, rust- en ontspanningsplekken, een echte kantine of zelfs een sportzaal ... Al die zaken kunnen het welzijn van de werknemers ten goede komen. Ook een ander decor helpt om de routine te doorbreken. Felle kleuren, planten, comfortabele en handige meubels ... kunnen alles veranderen! Ideaal is natuurlijk om eerst je werknemers naar hun mening te vragen voor je zulke veranderingen doorvoert. Wat willen zij precies?
Je kunt ook een nieuwe wind door het kantoor laten waaien met een aantal eenvoudig te organiseren ingrepen: opleidingen of workshops die de medewerkers nieuwe vaardigheden bijbrengen, de interne mobiliteit aanmoedigen (door collega’s tijdelijk in een nieuwe functie of een nieuw team te plaatsen), externe sprekers of deskundigen uitnodigen om de werknemers te inspireren ...
En waarom niet spelenderwijs?
Een andere manier om de routine te doorbreken is ... door aan het spelen te slaan! Op het eerste gezicht misschien een wat vreemde aanpak , maar wel één die doet nadenken over je verhouding tot het werk en de tijd die je eraan besteedt. Las eens enkele creatieve pauzes in met escapegames, gezelschapsspelen, creatief bouwen met LEGO® enz. en je merkt meteen de vele voordelen ervan. Samen spelen versterkt de teamspirit, komt de creativiteit ten goede, vermindert stress, verbetert het welzijn, geeft de betrokkenheid van de medewerkers een boost en haalt de banden met de hiërarchie aan.
In dezelfde geest kun je ook themadagen organiseren (verkleed naar het werk komen, kookwedstrijden, meditatiesessies, een sportdag). Of als het echt helemaal anders mag: een hackaton, met je huisdier naar het werk ... En dan zijn er natuurlijk ook nog de teambuildings, een echte klassieker.
Andere werkmethodes
Spelen of de werkplek anders inrichten is een eerste stap in de goede richting. Maar misschien is het ook geen slecht idee om de hele structuur en werking van het bedrijf onder handen te nemen. De traditionele werkmethodes, vaak heel strikt en lineair, dragen in grote mate bij tot de routine op het werk. Om de teams weer energie te geven en de eentonigheid te doorbreken, kan het interessant zijn om een nieuwe aanpak te introduceren. Bijvoorbeeld door te experimenteren met manieren om samen te werken zoals de agile methode (aanpassen terwijl je bezig bent) of design thinking (de werknemers problemen op een creatieve en innovatieve manier laten oplossen). Die benaderingen moedigen interactie aan, maken het makkelijker om onvoorziene omstandigheden aan te pakken en stimuleren de creativiteit. Een andere aanpak die al uitgebreid aan bod kwam in OpenSpace, is telewerken (of glijdende werkuren). Ook dat kan de dagelijkse sleur doorbreken. Het geeft de werknemers meer autonomie doordat ze hun tijd zelf kunnen indelen volgens hun eigen ritme en persoonlijke omstandigheden. Die flexibiliteit zorgt voor een betere balans tussen werk en privé en komt ook de werktevredenheid ten goede.
Een andere mogelijkheid om de routine te doorbreken is om de manier te herbekijken waarop de vergaderingen worden georganiseerd. Zoals we allemaal weten, zijn heel wat vergaderingen nog veel te lang en weinig productief. Probeer in plaats van de traditionele vergadering van 1 uur eens een ‘stand-up meeting’ van zo’n 10 tot 15 minuten. Die komt meteen ter zake en alle deelnemers zijn erbij betrokken.
Nog een mogelijkheid is innovatieve digitale tools in gebruik nemen. Door repetitieve taken te automatiseren, zoals de verwerking van e-mails of het beheer van gegevens, komt er tijd vrij voor taken die meer voldoening geven. Zulke vaak intuïtieve tools maken het de werknemers wat makkelijker, zodat ze efficiënter kunnen werken. Tegenwoordig zijn er enkele uitstekende tools voorhanden, zowel algemene zoals ChatGPT4 als meer gespecialiseerde zoals Hiretual (aanwerving), Xero (financiën) en MonkeyLearn (data-analyse).
Ze kunnen de werknemers heel wat tijd besparen en de sleur doorbreken.