Karikaturale attitudes, seksistische opmerkingen, racistische commentaren, willekeurige beslissingen, kinderachtigheden, onrechtvaardig omgaan met talloze werknemers ... het hr-beleid in The Office is een regelrechte ramp. De meermaals bekroonde reeks (onder meer enkele Emmy Awards en een Golden Globe voor Steve Carell, die het hoofdpersonage Michael Scott speelt) is op het scherm bijzonder grappig. In het echt zou een manager als Michael Scott simpelweg onleefbaar zijn. Het personage is dan ook een complete karikatuur van een hr-directeur! Maar in stereotypen schuilt altijd een grond van waarheid ... Het is dus gerechtvaardigd om kritisch naar hr-medewerkers te kijken. Dat geldt des te meer nu tijdens de coronacrisis meer dan ooit gebleken is dat ze het hart van een onderneming vormen en onafgebroken hun eigen werk en dat van anderen moeten herbekijken.

Het is uiteraard belangrijk om te onderstrepen dat dé hr-medewerker niet bestaat. Afhankelijk van de onderneming waarin hr-professionals werken, kunnen hun dagelijkse werkzaamheden er heel anders uitzien. In minibedrijfjes heb je mensen die niet alleen de personeelsadministratie maar ook de boekhouding en de kantooradministratie op zich nemen. Maar er zijn net zo goed hr-medewerkers die deel uitmaken van een groot team. Bij sommige functies komt veeleer analytisch werk kijken, terwijl andere op het individu focussen (rekrutering, onboarding ...). Benieuwd of u zich in een van de volgende passages herkent😊.

 

Eerste vaststelling: een taal op zich

Een van de punten van kritiek die je soms hoort, is dat hr-medewerkers een geheime en onbekende taal spreken. ROI, HRIS, KPI's, jobboards, onboarding, assessment centers, ATS, EAP ... Wie niet vertrouwd is met deze terminologie, loopt al gauw verloren. Dus ja, hr-professionals spreken echt een eigen taal, net als heel wat andere vakspecialisten trouwens. Boekhouders, journalisten, juristen ... ze hanteren allemaal een eigen jargon.

Daar staat tegenover dat het voor een hr-professional van kapitaal belang is om voor alle medewerkers verstaanbaar te blijven en met iedereen voeling te houden. Dat is niet altijd het geval. Een overdreven gebruik van Engelse termen en afkortingen kan een probleem vormen, omdat het ten koste gaat van Nederlandse of Franse woorden die veel beter verstaan worden.

 

Tweede vaststelling: een vrouwenberoep

Voor heel wat mensen is hr vrouwenwerk. Dat blijkt overigens ook uit de cijfers: in de Verenigde Staten nemen vrouwen 80 % van de hr-banen voor hun rekening. In Frankrijk gaan de cijfers in de richting van 70 %. In België deelt Statbel (het Belgisch statistiekbureau) geen precieze cijfers mee, al bevestigt het dat de hr-wereld een overwegend vrouwelijke sector is. Is het de 'bemiddelende' rol die voornamelijk vrouwelijke studenten aantrekt? Of geeft het menselijke aspect dat inherent is aan de functie de doorslag? Het zou interessant zijn om hierover een enquête te houden.

Maar hoewel vrouwen het merendeel van de hr-functies invullen, zijn het toch mannen die de plak zwaaien. Zowel in de Verenigde Staten als in Frankrijk worden de hr-directies overwegend door mannen bevolkt. Voor België zijn er geen cijfers beschikbaar, maar we kunnen ervan uitgaan dat ook hier de gezagsfuncties vooral een mannenzaak zijn. Helaas is de loonongelijkheid ook in de hr-wereld een feit. Een vrouw verdient gemiddeld 6 % minder dan een man die hetzelfde werk doet (cijfers van Statbel).

 

Derde vaststelling: een welgemutste teddybeer

De hr-professional wordt door zijn collega's al te vaak gezien als een vriendelijke teddybeer die van een andere planeet komt, waar alleen maar dingen te horen zijn als 'het gaat prima', 'fantastisch, we redden het wel', 'kom op, jongens, we gaan ervoor' ...

Eerlijk gezegd kan dit eeuwige optimisme weleens op de zenuwen werken, maar het doet evengoed deugd in een bedrijf waar heel wat mensen de hele tijd lopen te sakkeren.

Het kan soms ook irritant zijn om de hr-medewerkers voortdurend te horen herhalen dat 'de deur altijd voor je openstaat', dat het belangrijk is 'problemen in alle vertrouwen te kunnen aankaarten' enz. Maar wanneer u een probleem hebt, bent u wel degelijk blij dat u bij iemand terechtkunt.

 

Vierde vaststelling: testen, testen, testen!

Een ander verwijt gaat over hr-professionals die dwangmatig aan bepaalde tools en methoden vasthouden. We kennen allemaal wel een hr-collega die zweert bij persoonlijkheidstesten (kleuren, enneagrammen ...) en medewerker X omschrijft als 'typisch voor een 7' of 'zo verschrikkelijk geel' of vindt dat collega Y dringend toe is aan een 'PAPI' (Personality and Preference Inventory). En dan is er nog die hr-medewerker die wil dat u altijd een bepaald informaticaprogramma gebruikt, maar vergeet dat het werk in de realiteit complexer is, zodat die toepassing niet altijd van pas komt.

Maar laten we wel wezen. De realiteit is dat een hr-medewerker een heuse duizendpoot geworden is die over veelzijdige competenties moet beschikken.

 

De realiteit: een beroep in volle omschakeling

Hr is een vak in volle omschakeling. En eigenlijk zouden we het beter over omschakelingen in het meervoud hebben. Eerst en vooral is er de omschakeling qua werkdomeinen. Een hr-medewerker houdt zich vandaag de dag niet enkel bezig met aanwervingen, vertrekken en het welzijn van de werknemers. Hij is niet langer zomaar een radertje in de administratieve molen. Het blijkt overigens een trend te zijn om louter administratieve functies uit te besteden. Bij het moderne hr-werk komt veel meer kijken: marketing, juridische en economische inzichten, bedrijfsstrategie ... Soms wordt van een hr-directeur verwacht dat hij echt kan toveren en met zijn team moeiteloos een bedrijfscultuur introduceert zonder de budgetten te overschrijden.

Verder hebben ook robotica en artificiële intelligentie hun intrede gedaan in de hr. Die technologieën zullen de huidige functies verder blijven veranderen. Dat is de technologische omschakeling. Een studie van Dell heeft onlangs uitgewezen dat 85 % van de banen die er in 2030 zullen zijn, op dit moment nog niet bestaat. Die nieuwe banen zullen in de ondernemingen moeten worden ingepast en uitgebouwd. Daar moeten onder meer de hr-medewerkers voor zorgen.

Tot slot is er de omschakeling op het vlak van profielen. Zoals we al in een eerdere nieuwsbrief schreven (nr. 79), moeten bedrijven medewerkers van vier of vijf verschillende generaties een team laten vormen. De clash tussen de generaties is voor hen een realiteit, met profielen die sterk verschillen qua kennis, verwachtingen en visie op de relatie tot het werk. Ook op dat punt speelt de hr-afdeling een centrale rol: ze moet ervoor zorgen dat iedereen samenwerkt. Het is haar taak om van die diversiteit een springplank te maken in plaats van een plafond en een rem op de ontwikkeling van de onderneming.

 

Vijf redenen (op zijn minst!) om van hr-medewerkers te houden

• Om te beginnen zijn het de eersten om een authentieke bedrijfscultuur tot stand te brengen. Hr-mensen weten dat werknemers de grondstoffen van een bedrijf zijn en dat het essentieel is om in hen te investeren. Om hen vanaf de eerste dag echt mee aan boord te hebben.
• Ten tweede heeft een hr-professional als geen ander oog voor bepaalde dingen. Noem het een instinct, zo u wilt. Hr-mensen herkennen talent en weten het ook op de juiste plaats in een bedrijf in te zetten, want ze kennen de doelstellingen.
• Ten derde geloven hr-medewerkers in ieder van ons. Ze hebben leer- en onthaalprogramma's ontwikkeld (om het woord 'onboarding' eens niet te gebruiken), ze ijveren voor investeringen in opleiding en persoonlijke ontwikkeling, en ze tonen zich pleitbezorgers van competentieverbetering en welzijn.
• Ten vierde vormen hr-medewerkers een doeltreffende buffer tussen de directie en het personeel. Het is overigens grappig om vast te stellen dat de directie hen vaak verwijt de kant van het personeel te kiezen, terwijl het personeel hen net aanrekent te dicht bij de directie te staan. Een dubbele vaststelling die ons doet besluiten dat ze waarschijnlijk precies in het midden zitten.
• Laten we tot slot niet vergeten dat onze hr-collega's feestjes en teambuildings organiseren. En net dat zijn de momenten op het werk waaraan we allemaal de beste herinneringen overhouden.

• Delen