Het extralegale voordeel voor dummies
Wat dacht je ervan het loon van je werknemers in 2019 eens te boosten? In België bestaan er immers mooie manieren om dat te doen zonder per se het brutoloon te moeten verhogen. Die manieren worden 'extralegale voordelen' genoemd. Er bestaan verschillende vormen van, met telkens een andere impact op de werknemers. België is op het vlak van voordelen een heel interessant land. En wat ecologie betreft, neemt het zelfs het voortouw! Een overzicht.
Gemiddeld geeft een Belgisch bedrijf zijn werknemers 31 extra voordelen naast het vaste loon. Ja, dat las je goed: 31 van de 82 voordelen die in ons land bestaan. Ze maken doorgaans 15 tot 20% van het totale bruto-loonpakket uit. Ze zijn ondergebracht in vier categorieën. Voordelen van alle aard, voordelen in natura, sociale voordelen en kosten eigen aan de werkgever. Voordelen in natura zijn voordelen die de werkgever toekent omdat een bepaald beroep daarom vraagt. Die voordelen horen doorgaans bij een bijzondere functie (bijv.: conciërgewoning) of een topmanagement. Voorbeelden zijn de betaling van een woning, gas, elektriciteit, water, verwarming of het gebruik van een terrein. In België genieten daar maar weinig mensen van. Voordelen van alle aard zijn dan weer veel populairder.
Voordelen van alle aard
Een voordeel van alle aard is een voordeel dat aan een werknemer wordt toegekend maar dat niet speciaal of direct iets heeft te maken met het beroep dat hij uitoefent. Dit zijn de meest geliefde voordelen in België. In deze categorie vinden we heel veel voordelen terug. De meest voorkomende zijn een bedrijfswagen, een gsm met abonnement en informaticamateriaal (computer of tablet met internetverbinding). Maar er zijn er nog vele andere, zoals een groeps- of hospitalisatieverzekering, maaltijdcheques of cadeaucheques. Soms zijn ze ook bijzonder origineel. Heel uitzonderlijk gebeurt het bijvoorbeeld dat een werkgever zijn medewerkers een intrestvrije lening aanbiedt. De werknemer betaalt die som dan in maandelijkse schijven terug, zonder intrest of aan een heel lage intrestvoet. Ondernemingen verkopen hun producten ook vaak met een grote korting aan hun werknemers. Voor dit voordeel moeten geen RSZ-bijdragen of belastingen worden betaald. De regel van 30% is wel van toepassing. Dat betekent dat de korting niet meer mag bedragen dan 30% van de normale marktprijs.
Maar ook ...
Sociale voordelen zijn dan weer voordelen die de werkgever toekent met een uitdrukkelijke sociale bedoeling, om de onderlinge relaties tussen de personeelsleden te versterken en de band tussen het personeel en het bedrijf aan te halen. Die voordelen worden nagenoeg uitsluitend aangeboden in de vorm van premies (verjaardag van het merk, pensioen ...). En dan zijn er tot slot de kosten eigen aan de werkgever. Die kosten worden betaald als vergoeding voor de kosten die het werk noodzakelijkerwijs meebrengt. De bekendste zijn verplaatsingskosten. Maar er zijn er nog andere, zoals de aankoop van boeken of bezoeken aan restaurants ... Het bedrag dat wordt terugbetaald kan overeenkomen met de werkelijk betaalde kost, maar het kan ook een forfait zijn dat contractueel werd overeengekomen. Dit is vooral het geval met veel journalisten in loonverband, omdat ze waarschijnlijk kranten moeten kopen en moeten afspreken met mensen om informatie te verkrijgen.
België, voorloper in dit domein
België bedacht een extralegaal voordeel dat nergens ter wereld al bestond: de ecocheque. Die cheque, waarmee ecologische producten en diensten worden betaald, werd uitgevonden in 2008, toen ecologie nog niet zo hoog op de agenda stond als nu. In 2016 maakten ondernemingen 232 miljoen ecocheques over aan 1,58 miljoen Belgen. Ieder jaar gaat dit aantal gebruikers fors omhoog! Die bewustwording springt van de ondernemingen over op hun werknemers die ze ook overdragen op de handelaars, die hun aanbod steeds verder gaan aanvullen met ecologisch verantwoorde producten en diensten.
En elders?
Niet alleen wij Belgen komen origineel uit de hoek. Ook de Amerikanen kunnen er wat van! Netflix geeft bijvoorbeeld moederschaps- en ouderschapsverlof zoals het nog nergens ter wereld bestaat: één betaald jaar verlof en het tweede jaar de mogelijkheid om zoveel verlof op te nemen als gewenst. Facebook schenkt kersverse ouders een premie van 4000 dollar. Deze 'Baby Cash' vergoedt de opvangkosten en zelfs de kosten voor het invriezen van eicellen! Google beloont geen geboorten, maar geeft wel een voordeel 'in het slechtste geval'. Als een werknemer van Google overlijdt, keert de onderneming zijn/haar echtgeno(o)t(e) tien jaar lang 50% van het loon van de overleden werknemer uit. Airbnb, in de Verenigde Staten verkozen tot Beste Werkgever van 2016, geeft zijn werknemers een jaarlijks reisbudget van 2000 dollar om wereldwijd in een selectie Airbnb-woningen te verblijven. En voor wie zichzelf graag in de watten legt, biedt de Amerikaanse firma Mindbody een 'wellness-budget' van 65 dollar per maand en een keuze uit 21 wellnesslessen per week, heeft het vijf masseurs en een acupuncteur op kantoor en organiseert het één keer per maand een activiteit in de buitenlucht voor haar werknemers.