We zouden kunnen uitgaan van het principe dat elk bedrijf anders is, dat de ene activiteitensector de andere niet is en dat elke werknemer een individu op zich is. Er zouden dus niet echt categorieën bestaan, maar niets is minder waar. In de bedrijfssociologie, een subcategorie van de sociologie die in de jaren 90 is ontstaan, kon immers worden aangetoond dat in elke menselijke organisatie elke persoon geneigd is om een welbepaalde plaats in te nemen. Bedrijven ontsnappen niet aan deze regel. Zo luidt overigens de conclusie van het zeer ernstige Engelse rekruteringsbureau Hays, dat in 2018 een studie publiceerde waarin werd uitgelegd dat in elk bedrijf 12 verschillende profielen terug te vinden zijn.

In welk profieltype herkent u zichzelf of uw collega's? Hier vindt u de sleutel voor een harmonieuze samenwerking.

Van de Nieuwkomer tot de Stille held 

Het eerste type is de Nieuwkomer. Dat type zijn we allemaal ooit geweest. Het is de collega die net begonnen is bij het bedrijf. Net van de schoolbanken af, of nieuw in het team. Zoals iedereen die aan een nieuwe opdracht begint, moet deze collega nog zijn plaats zoeken. In het begin kan hij of zij een beetje verloren lijken, op zoek naar informatie. De beste manier om met de Nieuwkomer om te gaan, is u zich in zijn plaats te stellen en hem onder uw vleugels te nemen. Elke hulp die u hem aanreikt, zal gewaardeerd worden en een band smeden, misschien zelfs wat erkenning opleveren.

Een ander type collega is de Winnaar. Hays definieert dit type als “de collega die een lijst verwezenlijkingen op zijn actief heeft, hij is rustig en gestructureerd, kan leiding geven. Dit type is een belangrijke troef voor het bedrijf.” Kent u collega's van dit type? Wees blij en grijp uw kans om te leren van hen. En blijf hen natuurlijk aanmoedigen.

De derde categorie is de Stille held. Dit is de collega die zijn werk discreet en efficiënt uitvoert. Deze collega vindt u meestal in zijn kantoor, achter zijn computer of met zijn neus in een dossier, en eerder zelden aan de koffieautomaat met verhalen over zijn belevenissen van de avond ervoor. Dit type is vaak ondergewaardeerd, terwijl het nochtans essentiële collega's zijn. Zij vormen de olie in het raderwerk van het bedrijf. De beste manier om met hen te werken? Toon hen dat hun werk van belang is, dat ze niet vergeten worden en betrek hen, indien mogelijk, wanneer beslissingen worden genomen. 

Van de Mentor tot de Komiek 

De vierde categorie is die van de Mentor. De Mentor heeft een ruime professionele ervaring die hij niet tot elke prijs wil valoriseren. Het is belangrijk dat hij zijn kennis deelt en mensen onder zijn vleugels neemt. Krijgt u te maken met een collega die duidelijk veel kennis en wijsheid heeft, dan hoeft u enkel te zwijgen en te luisteren.

Vijfde categorie is die van de Veteraan. Dit type collega was er al vóór u en maakt deel uit van 'het meubilair'. Hij kent de hele geschiedenis van het bedrijf en kan u vertellen wie wat droeg op het personeelsfeest van 10 oktober 1996. Het is zeer belangrijk om deze mensen te betrekken bij de dagelijkse besprekingen, zodat er geen generatiekloof ontstaat. Bovendien is het ontegensprekelijk een plusplunt om uw eigen persoonlijke 'Wikipedia' te hebben.

Het zesde type dat u tegenkomt op het werk, is de Bondgenoot. Dit is een vertrouwenspersoon op wie u onvoorwaardelijk kunt rekenen in haast alle omstandigheden. Vriendschap op het werk komt zelden voor. Dat geldt ook voor Bondgenoten. Het komt er dus op aan om deze relatie te koesteren en zo vlot en duurzaam mogelijk te maken.

Niet iedereen is even grappig als Chandler Bing (Friends) maar elk bedrijf heeft minstens één Komiek in zijn rangen. De komiek zorgt ervoor dat de sfeer op kantoor lichtvoetig blijft. Hij is positief en kan gemakkelijk spanningen wegnemen. Het is alleen belangrijk om grenzen te stellen, want men kan niet altijd alles weglachen. En zeker niet op het werk.

Minder vleiende profielen

Terwijl de eerste zes profielen eerder vleiend zijn, zijn er natuurlijk andere profielen die dat veel minder zijn. In zijn studie schuift het Engelse rekruteringsbureau Hays zo 6 types naar voren die de lijst van bedrijfsprofielen vervolledigen.

Eerst en vooral is er de Roddelaar. Dit type deinst er niet voor terug om (vaak kwetsende) verhalen te verzinnen en/of praatjes rond te bazuinen over collega's die noodgedwongen afwezig zijn. Het brengt hen in het middelpunt van de belangstelling en daar houden ze van. Het is soms moeilijk om een houding aan te nemen tegenover dit type collega. Het eenvoudigste is om hen in de gaten te houden en niet verder te bazuinen wat zij u vertellen. Zorg ervoor dat u geen schakel in een negatieve ketting wordt. Neem alles wat u verneemt van de Roddelaar, met een korreltje zout en let op wat u zelf zegt als dit type collega zich in uw buurt bevindt.

De achtste categorie is de Hielenlikker. Zo kennen we allemaal wel iemand. Hij complimenteert voortdurend de chef, de directie of het management. De moeilijkheid van een dergelijke collega is dat we nooit weten of de manager hem gebruikt, dan wel echt graag heeft. Als u zelf niet de Hielenlikker bent, probeer hem dan te identificeren en laat hem of haar gerust. 

Een ander profiel is dat van de Mopperkont. Niets is ooit goed, snel of efficiënt genoeg. Hij heeft altijd over alles een mening, en die mening is raar of zelden aardig en welwillend. Dit type collega is een vat vol frustraties (soms gegrond, soms ingebeeld), onbewust probeert hij u mee te slepen in zijn manier van denken. De Mopperkont is niet speciaal slecht. Hij zit gewoon slecht in zijn vel of niet op zijn plaats. Het beste wat u kunt doen, is hem of haar confronteren met positieve zaken. Verlies echter geen tijd door te proberen hem of haar ervan te overtuigen dat iets goed is. Het zal u toch niet lukken ?

De Politicus en de Luiaard

Voorlaatste profiel is dat van de Politicus. Zoals de naam al laat vermoeden, is dit type collega voortdurend in de modus 'verkiezingscampagne'. Dit type collega heeft een plan en laat zich door niets of niemand tegenhouden. “Wees op uw hoede”, raadt Hays aan. “Als u op voorhand weet wie u moet wantrouwen, doe dat dan. Beschouw alles wat de Politicus vertelt, echt als voorwaardelijk”, want hij doet alles in ZIJN of HAAR belang.

Tot slot hebben we nog de Luiaard. Wat buitengewoon is aan dit type collega, is dat hij altijd druk bezig en bedolven onder het werk lijkt, terwijl hij in feite niet veel doet, en als hij enigszins kan, wentelt hij zijn werk af op anderen. De Luiaard wekt de indruk dat hij echt een bijdrage levert aan het team. “Zijn of haar acties mogen dan wel geen gevolgen hebben voor u of uw team, maar u kunt dit type collega het best negeren. Heeft dit type collega wel een invloed op u, dan moet u dit gedrag melden. Bent u de overste van dit type, probeer deze collega dan meer te controleren, geef hem of haar deadlines en duidelijke doelstellingen”, besluit Hays.

En bij welk type hoor ik?

Zoals u ziet is bedrijfssociologie een complex gegeven, en eigenlijk een afspiegeling van de sociologie van ons dagelijks leven, met zijn goede en slechte kanten, mensen van goede wil en dan de anderen, en die zijn ook met veel, die enkel aan zichzelf denken. Wat uw persoonlijk profiel ook is en wat het profiel is van de mensen in uw omgeving, het komt erop aan om voorzichtig te zijn met overhaaste analyses. Alle besproken profielen mogen dan wel systematisch aanwezig zijn in alle bedrijven, ze kunnen soms ook evolueren. Het is ook belangrijk te preciseren dat elke medewerker geacht wordt het beste van zichzelf te geven binnen zijn team, maar het is aan HR en/of de managers om die diversiteit van karakters in goede banen te leiden en ervoor te zorgen dat elkeen zich goed voelt in het bedrijf.

 

• Delen